Vergeleken worden met je jongere collega’s. Je moet meedoen. Net zo snel zijn. Dezelfde affiniteit hebben met technologie hebben en up to date blijven. Het zal je maar gezegd worden in een tussentijds evaluatiegesprek met je leidinggevende: “Je bent niet meer snel genoeg”. Wat moet je daarmee? En zelfs als de observatie klopt in vergelijking met jongere collega’s, is snelheid dan het meest belangrijke om op te managen? De feedback zegt, zoals altijd, evenveel over de feedbackgever en de aannames van de leidinggevende. Als wij praten over generaties kunnen we niet anders dan ook praten over levensfase. Dit heeft namelijk effect op elkaar. Het is zelfs zo dat sommige kenmerken van jonge generaties meer kenmerken van een levensfase zijn. Als je nadenkt over de duurzame inzetbaarheid van al jouw medewerkers, dan is de levensfase lens een goede lens om ook af en toe door te kijken.
Elke levensfase heeft zijn eigen thema’s. Deze thema’s moet je verkennen. Hoe minder aandacht je eraan geeft, hoe meer aandacht ze in volgende fases zullen vragen. Ook levensfase lens is natuurlijk generaliserend. Het perspectief van levensfase kan soms nieuwe inzichten geven of nieuwe vragen om te stellen, maar je moet wel de vragen blijven stellen en je aannames blijven checken.
De twintiger (GenZ) leert
In deze levensfase van studie, eerste baan en jonge relaties staan experimenteren en ontwikkelen centraal. Het is heel leuk om met deze groep te werken, want de leercurve is enorm steil. Leren is het centrale thema. Je bent op zoek naar jouw specifieke talenten, naar wat je werkplezier geeft en waar jij aan bij wilt dragen. Voor werkgevers ligt dan ook de focus op persoonlijke ontwikkeling.
De dertiger (Millennial) kiest
Het is een verdieping op al je geleerde lessen in de twintiger jaren, maar nu slaat de keuzestress meer toe. Wat past nu echt bij je? Waaraan zou je je voor een langere periode willen committeren? Je krijgt behoefte aan zekerheid en duidelijkheid, minder behoefte aan experimenteren. Je wilt je wat meer settelen. Privé kies je hier voor een partner, eventueel kinderen, een huis en daarmee een plek om te wonen. Voor werkgevers ligt dan ook de focus op het ruimte geven aan de keuzes van de dertiger.
De veertiger (Millenial/GeneratieX) balanceert
Dit is een periode waarin je veel ballen in de lucht moet houden vanuit de verschillende rollen die je hebt. In deze fase zijn er bij sommigen privé extra rollen zoals ouderschap en soms al mantelzorg. Tegelijk zijn er nu kansen voor promotie en zware verantwoordelijkheid op het werk of om juist te verdiepen in wat je nu doet. Het balanceren tussen al deze verschillende rollen in je leven is een uitdaging. Voor de werkgever is het belangrijk om in te checken waar de behoefte zit en ontwikkelingsmogelijkheden hierop aan te passen.
De vijftiger (Generatie X) zoekt naar nieuwe zingeving
Privé ontstaat er meer rust met kinderen die opgroeien. Nu is de vraag: wat wil ik in de tweede helft van mijn leven? Mensen zijn op zoek naar wat ze ‘nog’ willen doen of bereiken. Er komt een nieuwe ‘wie ben ik?’ vraag op en mensen willen met nieuwe scherpte kiezen: wat wil ik bereiken? Hier zie je ook wel eens een carriereswitch opkomen. Voor de werkgevers is het belangrijk om dit gesprek te faciliteren en mee te zoeken naar mogelijkheden binnen het bedrijf of juist erbuiten.
De zestiger (Generatie X en Babyboomer) deelt zijn ervaringen
Vitaliteit is een belangrijke focus in deze levensfase. Ook komt pensioen in beeld: wat wil ik hierna gaan doen. Tegelijk hebben ze een schat aan ervaring en wijsheid die ze graag zouden doorgeven of delen. Echter, lang niet altijd is hier een route voor die de zestiger kan bewandelen. Veelal is de focus bij werkgevers meer op innovatie, dan op leren van ervaringen van verleden. Voor de werkgever is het dan ook de uitdaging om de wijsheid te benutten en uit te pakken.
Leiderschap met ruimte voor levensfase
De grens ligt natuurlijk niet altijd zo zwart-wit elke tien jaar, maar het geeft wel beeld van de focus van iemand die bij een bepaalde generatie hoort. Als de Babyboomer in je team voor jouw gevoel steeds op de rem drukt bij nieuwe ideeen, kan het ook zijn dat hij zoekt naar een manier om zijn ervaring te delen. Als de Millennial iets minder lijkt te geven, is het waardevol om daar ruimte voor te maken in de wetenschap dat er zoveel andere rollen ook expliciete aandacht vragen. Kortom naast de vorming van tijdgeest en specifieke waarden, zijn ook levensfase van belang in de ontwikkeling van iemands perspectief op werk en leiderschap.